Aziz Nesin Arşivi

Aziz Nesin ardında 1500 dolayında dosya ve bunların içinde 300 bine yakın döküman bıraktı. Öykü, roman, oyun taslakları, yazbozları, notları… Anıları, andaçları… Güncesi… Mektuplar, fotoğraflar, taa Markopaşa zamanından kalmış çok değerli belgeler… Birçoğu eski Türkçe. Aziz Nesin, daha hızlı yazdığından notlarını eski Türkçe alırdı. 

Bu belgeler 1995’te farelerin, tozun, ışığın, soğuğun, rutubetin, börtü böceğin ve zamanın acımasızlığına terkedilmişti. İlk olarak (bizim ölçülerimize göre dünyanın parası harcanarak) kütüphaneye kalorifer tesisatı yapıldı. Aziz Nesin, herhalde imkânları elvermediğinden kendi kaldığı eve ve kütüphaneye ”Biz üşümeyiz” diyerek kalorifer döşetmemişti. Sonra raflara cam takıldı (toza karşı). Pencereler küçültüldü (soğuğa ve neme karşı) ve karartıldı (ışığa karşı). Fareler kapı dışarı edildi. Ardından belgelerin elektronik ortama geçirilerek korunması için zamanın Kültür Bakanı Sayın İstemihan Talay’a başvuruldu.

Sayın İstemihan Talay’ın olurunun alınmasıyla son derece ayrıntılı bir proje hazırlandı. 10 bin dolar dolayındaki bu proje gene Sayın İstemihan Talay tarafından geçerli herhangi bir neden gösterilmeden reddedildi. Belgelerin korunması bize kalmıştı… Bulunan değerli resimler, fotoğraflar, afişler ve belgeler restorasyondan geçirildi, çerçevelendi, camlandı. Bazı notlar naylon poşetlere konuldu, klasörlere yerleştirildi. Eski Türkçe notlar yavaş yavaş çevrilmeye ve hatta yayımlanmaya başlandı (vefatından sonra basılan Aziz Nesin kitapları görmek için www.nesinyayinevi.com adresini ziyaret edebilirsiniz.) Fotoğrafları elektronik ortama aktarmaya başladık.

Bu arada, arşiv için ayrı bir oda yapıldı, Vakfı’n sudan, su tesisatından en uzak, dış dünyayla irtibatı olmayan, su akma olasılığının en düşük olan yerine… Arşiv odamızı emektar Theo’muz yaptı. Ancak kısa bir süre sonra, arşiv odasının tavanından su akmaya başladı! Suyun terastan geldiği anlaşıldı. Terastan tavanarasına sızan su, bina boyunca yürümüş ve sanki akacak başka yer yokmuş gibi tam arşiv odasının üstüne akmış. Neyse ki daha arşivi yerleştirmeye başlamamıştık. Terası onardık. Yine dünyanın parasını harcayarak… Şimdi arşivimiz sorunsuz. 

Aziz Nesin’in notları henüz arşiv odamıza taşınmadı. Yeni kütüphaneyi düzenlemek için yere gereksiniyorduk. Geçici bir süre için arşiv odasına dergileri koyduk. Kütüphane düzenlenir düzenlenmez, dergileri arşiv odasından alıp yerlerine koyacağız ve arşivi sınıflandırarak arşiv odasına kaldıracağız. Bu aşamada profesyonel arşivcilerin yardımına gereksineceğiz. (Eylül 2023 notu: Arşivimizi uzun zaman önce yerine yerleştirdik tabi. Arşivimizin dijitalleşmesi için arşiv sorumlumuz Atay Eriş 2017’dan buyana çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Arşivimizi dijitale de açacağımız günü iple çekiyoruz.)

Aziz Nesin’in özyaşamı için tıklayın.